Archifau – Catalogau Newydd
Casgliadau - Postiwyd 24-01-2023
Detholiad o gasgliadau archifol y Llyfrgell
Blwyddyn brysur oedd 2022 i archifyddion y Llyfrgell. Yn ogystal ag ymgymryd â’u dyletswyddau eraill, cawsant gyfle i dreulio’r flwyddyn gyfan yn catalogio o ddifri yn sgil llacio gwaharddiadau covid, ac o ganlyniad fe gynhyrchwyd llawer mwy o gatalogau nag a gafwyd yn y ddwy flynedd cyn hynny.
Dyma flas ar y catalogau a gwblhawyd yn ystod 2022. Mae gwaith yn parhau ar gatalogau eraill fel erioed, yn cynnwys nifer o archifau sylweddol a phwysig, a hefyd ychwanegiadau bach at gatalogau sy’n bodoli yn barod. Ceir manylion am gatalogau diweddar o lawysgrifau yng nghyfresi NLW MSS a NLW ex mewn blog arall yn y man.
Cofnodion Aber Research, corff a ymgymerodd â pholiau piniwn ac a gasglodd gwybodaeth ystadegol ar ran Plaid Cymru yn ystod y 1990au.
Casgliad o ddeunydd yn perthyn i frwydr cymunedau yng Nghwm Gwendraeth yn erbyn ymdrechion Corfforaeth Abertawe i greu cronfa dŵr yno yn y 1960au.
Ychwanegiad pellach at archif sylweddol y mudiad ieuenctid.
Caryl and Herbert Roese Papers
Papurau academaidd ac ymchwil y gerddores Caryl Roese a’i gŵr, Herbert Roese.
Ychwanegiad at archif y cyfansoddwr David Harries, yn cynnwys gweithiau ganddo fe a William Mathias.
Ychwanegiad at y papurau a gronnwyd gan yr hanesydd Syr Deian Hopkin, yn cynnwys llyfr cofnodion Plaid Lafur Llanelli ar gyfer y cyfarfod pan ddewiswyd Jim Griffiths fel ymgeisydd.
Papurau ychwanegol yr amaethwr Emrys Bennett Owen (1911-1988), yn cynnwys deunydd yn ymwneud â’i ddiddordeb mewn cerddoriaeth, ffermio a materion cymunedol.
Papurau Greg Hill
Papurau’r llenor, bardd a golygydd Greg Hill.
Papurau addysg Hywel Ceri Jones, swyddog gyda’r Comisiwn Ewropeaidd.
Llenyddiaeth yn ymwneud ag etholiadau yng Nghymru a gweddill y Deyrnas Unedig, 1928-1997, a gasglwyd gan y Parchedig Ivor T. Rees.
Papurau Jenny Porter
Papurau Jenny Porter, cydlynydd Cymru Pride Wales.
Layers in the Landscape Archive
Papurau a grewyd mewn perthynas â Layers in the Landscape (Haenau yn y Tirwedd), prosiect rhyngddisgyblaethol a osododd cysyniad mapio dwfn ar dirwedd boddedig Bae Ceredigion.
Ychwanegiad at bapurau’r gwleidydd a darlledwr Lee Waters.
Lord MacDonald of Gwaenysgor Papers
Papurau gwleidyddol a phersonol Yr Arglwydd MacDonald o Waenysgor (1988-1966), yn cynnwys deunydd yn ymwneud â materion megis uno Newfoundland a Chanada.
NLW Deed 1962
Siarter y Brenin John yn ymwneud â’r Fenni. Cafwyd blog am y siarter yn fuan ar ôl i ni ei phrynu, a fe gyhoeddwyd erthygl mwy manwl amdani yn ddiweddar hefyd: D. J. Moore, ‘Abergavenny and Dunwallesland: a 1209 charter of king John’ yn The Monmouthshire Antiquary: Proceedings of the Monmouthshire Antiquarian Association XXXVII (2022), 5-13
Papurau llenyddol ac academaidd y llenor Alun Eirug Davies (1932-2019), ynghyd â phapurau personol a llenyddol ei dad, y Parchedig T. Eirug Davies.
Papurau Cymdeithas Lyfrau Ceredigion
Cofnodion y grŵp cyhoeddi yn Aberystwyth sy’n arbenigo mewn llyfrau Cymraeg.
Ychwanegiad bach at archif lenyddol y llenor Tecwyn Lloyd.
Papurau proffesiynol y delynores Elinor Bennett.
Papurau’r cerflunydd, dyluniwr ac athro John Meirion Morris (1936-2020).
Papurau Mary Silyn Roberts (Archif Menywod Cymru)
Papurau personol a phroffesiynol yr ymgyrchwraig addysg Mary Silyn Roberts (1877-1972), ynghyd ag eiddo ei gŵr, Robert (Silyn) Roberts.
Papurau’r Parchedig D. S. Owen
Papurau’r Parchedig David Samuel Owen (1887-1959), gweinidog Capel Jewin, Llundain.
Papurau personol a phroffesiynol yr actores enwog Siân Phillips.
Sir Guildhaume Myrddin-Evans Papers
Papurau Syr Guildhaume Myrddin-Evans (1894-1964), gwas sifil hŷn, arbenigwr mewn cydberthynas ddiwydiannol a chynrychiolydd Prydain i’r International Labour Organisation, yn cynnwys cofnodion yn ymwneud â Chomisiwn Llywodraeth Leol Cymru, yn ogystal ag anghytundeb diplomataidd yn Venezuela gyda’r ILO.
Casgliad Effemera Gwleidyddol Cymreig
Ychwanegiadau pellach at y casgliad effemera.
Welsh Women’s Aid Archive (Archif Menywod Cymru)
Papurau gweinyddol canghennau Aberystwyth, Pontypridd a Chaerdydd Cymorth i Ferched Cymru (Welsh Women’s Aid), yn cyfeirio at lawer o faterion sy’n effeithio ar ferched a’u plant sy’n defnyddio’r gwasanaeth, yn cynnwys trais domestig, lles cymdeithasol a’r gyfraith.
David Moore (Archifydd)